Mutfak kültürü, ulusların temel karakteristik özelliklerini yansıtma konusunda son derece verimli araçlardır. Özellikle belli bir alan içerisinde birden fazla etnik kültürün yer aldığı coğrafyalar, mutfak kültürünü yansıtma konusunda oldukça kompleks ve sıra dışı içeriklere sahiptir. Bu lezzetler arasında bir mutfak kültürü karmaşasına yol açan zeytinyağlı yaprak sarma ilk sırada yer alır. Günümüzde pek çok farklı ulus tarafından yaprak sarmanın menşei sahiplenilmektedir.
Anadolu coğrafyası, bölgede pek çok uygarlık ve medeniyetin hüküm sürmüş olmasından dolayı oldukça geniş yelpazeli bir kültürel ağa ev sahipliği yapar. Güçlü ve verimli toprakların mahsulü olan bu mutfak kültürü adeta yerel ölçekte evrensel bir çeşitlilik vadeder. Anadolu’nun komşu olduğu Akdeniz’in de bu geniş kapsamlı kültürel ağ içerisine dahil olmasıyla birlikte en çok merak edilen sorulardan biri zeytinyağlı yaprak sarma kimin? Sorusu olmuştur.
Özellikle Yunan mutfağında zeytinyağlı yaprak sarma önemli ölçüde sahiplenilir. Sadece Yunanlıların hak iddia etmediği bu lezzete yönelik Ermenilerin ve Farsların da ilgilisi bulunur. Tüm bunlara karşın büyük oranda Siirt ve bölgesinde gelişen mutfak anlayışının ürün olan zeytinyağlı yaprak sama, kültürlerin birlikteliğine şahitlik etmektedir. Zeytinyağlı yaprak sarmanın hangi mutfak kültürüne ait olduğu konusunda son derece spekülasyonlar var olsa da bu yöresel lezzetin kültürleri mutfakta bir araya getirebilme potansiyeline sahip olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır.
Kültürler Mutfakta Buluşur
Kültürleri birleştiren ve mutfaktan evrenselliğe uzanan eşsiz bir şöhrete sahip olan zeytinyağlı yaprak sarma, hemen her kültürün sofrasında kendine son derece özel bir konum elde etmiştir. Eşsiz tadının yanı sıra lezzetli dokunuşlarla süslenebilmeye, daha da ihtişamlı hale getirilerek sunumunun yapılabilmesine izin veren bu sıra dışı lezzet, kültürlerin uyumlu birlikteliğinin eseridir.
Akdeniz mutfak kültüründe yaprak kullanımının yoğun olması ve özellikle zeytinyağının bu bölgede geniş kapsamlı bir kullanımının bulunuyor olması bu tarz mutfak kültürüne dair spekülasyonların en temel sebeplerinden biridir. Dolayısıyla Yunan mutfağında zeytinyağlı yaprak dolma varlığının hüküm sürmesi ve bu lezzetin Türk sofraları kadar Yunan sofralarında da vazgeçilmez bir lezzet haline dönüşmesi oldukça olağandır.
